Monday, February 19, 2018

ඩෙනිමේ ඉතිහාසය

         
                                                                       ඩෙනිම් ජීන්ස් සහ ඒ ආශ්‍රිත අනෙකුත් ඇඟලුම් පැළඳීමට අපේ රටේ බාල,තරුණ, වැඩිහිටි කවුරුත් කැමතියි. සෝදා හෝ නොසෝදා පට්ට ගහන්න පුලුවන් කියලනෙ කතාවටත් කියන්නෙ. කාලාන්තරයක් තිස්සේ ඩෙනිම් ඇන්දට ඩෙනිමේ ඉතිහාසය ගැන ගැන අපි දැනගෙන උන්නෙ නෑනේ. ඩෙනිමටත් අවුරුදු එකසිය පනහක පමන ඉතිහාසයක් තියනවා. 


                
                                  ඩෙනිම් ජින්ස් වර්තමානයේ දී විලාසිතා ලෝකයේ පෙරළි කරන ඇඳුමක් උනාට ඩෙනිම් මුලින්ම ඇඳලා තියෙන්නේ සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ  වල තිබුන රන් පතල් වල සේවය කරපු පතල් කම්කරුවන්. ඔවුන්ගේ වැඩ බිම් වල වැඩට අඳින ඇඳුමක් විදිහට තමයි ඩෙනිම් භාවිතා කරලා තියෙන්නේ.



                                    ලෙවි ස්ට්‍රවුස් නම් තරුණයා සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ වෙත එන්නේ රන් ඉල්ලම් මතුකරගැනීමේ පරමාර්ථයෙන් උනත් ඔහුට පතල් කර්මාන්තය ගැලපෙන්නෙ නෑ. ඒ නිසා ඔහු සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ නගරයේ තොග හා සිල්ලර වෙළඳ සැලක් පටන් ගන්නවා. එවකට 24 වෙනි වියේ සිටි ලෙවිගේ උත්සාහයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වසර 20 තුල ඔහුගේ ව්‍යාපාරය දියුණු වෙනවා. ලෙවී ධනවත් ප්‍රසිද්ධ ව්‍යාපාරිකයෙක් බවට පත්වෙනවා.

                                      ජේකොබ් ඩේව්ස් කියන්නේ වෘත්තියෙන් ඇඳුම් මසන්නෙක්. ඔහු ලෙවි ගේ පාරිභෝගිකයෙක්. ජේකොබ් ඇඳුම් මසන්න අවශ්‍ය රෙදි මිලට ගන්නේ ලෙවී ගේ වෙළඳ සැලෙන්. දිනක් ජේකොබ් වෙත පැමිනෙන පතල් කම්කරුවෙකුගේ බිරිඳක්, සිය සැමියාට වැඩට අඳින්නට කලිසමක් මසා දෙන ලෙස දැනුම් දෙන්නේ කලිසම ඇඟලූ  පසු එල්ලා නොවැටෙන ලෙස මසා දෙන මෙන් ඉල්ලීමක්ද කරමින්. කලිසම ශක්තිමත්ව මසන්නේ කොහොමද කියලා කල්පනා කරන ජේකොබ් කලිසමේ පහසුවෙන් ඉරෙන සාක්කු කෙලවරවල් වැනි තැන්වල ලෝහ රිවට් සවි කරනවා.
                                      මෙම රිවට් ඇල්ලූ කලිසම පතලේ සෙසු කම්කරුවන් අතරද සීග්‍ර ලෙස ප්‍රසිද්ධ වන්නට පටන් ගන්නවා. මෙම කලිසමට දිනෙන් දින ඉල්ලුම වැඩිවෙනකොට ජේකොබ්ට කලිසමෙහි පේටන්ට් බල පත්‍රය ලබා ගන්නට උවමනා වෙනවා. එහෙත් ඒ සඳහා ව්‍යාපාරය දියුණු කර ගැනීමට ඔහුට ව්‍යාපාරිකයෙකුගේ උදව්ව අවශ්‍ය වෙනවා. සුදුසු හවුල්කරුවෙකු ගැන සිතද්දී ඔහුට රෙදි මිලට ගන්නා වෙළඳ සැලෙහි හිමිකරුව සිහියට එනවා. ජේකොබ් ලිපියක් මගින් ඔහුගේ අවශ්‍යතාවය ලෙවීට දැනුම් දෙනවා. දක්ෂ ව්‍යාපාරිකයෙක් වන ලෙවී කලිසමට ඇති ඉල්ලුම පිළිබඳ සොයා බලා ජේකොබ් සමග හවුල් වෙන්නට කැමැත්ත ප්‍රකාශ කරනවා. ඒ අනුව ඔවුන් 1873 මැයි 20 වෙනිදා පේටන්ට් අංක 139,121 යටතේ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ පේටන්ට් කාර්යාලයෙන් බලපත්‍රය ලබා ගන්නවා.



                        මුල් කාලයේදී මෙය හඳුන්වලා තියෙන්නේ "වේස්ට් ඕවරෝල්" යන නමින්. බොහොම ඉක්මනට මෙම ඇඟලුම පතල් කම්කරුවන්, ගොපල්ලන් හා අනෙකුත් වැඩ බිම් වල කම්කරුවන් අතර ප්‍රසිද්ධ වෙනවා. ඉන්පසු ඩෙනිම් වල කුණු තැවරුණු විට පෙනෙන නිසා එය නොපෙනෙන්නට නිල් පැහැයෙන් වර්ණ ගන්වන්නට පටන් ගන්නවා. 




          ඩෙනිම් ජින්ස් ලොව පුරා ප්‍රචලිත වෙන්න පටන් ගන්නේ 1930 න් පසුව ඇමරිකාවේ නිෂ්පාදනය වෙන කව් බෝයි චිත්‍රපට වල ගොපල්ලන් ඩෙනිම් ජීන්ස් ඇඳ රඟපාන්නට පටන් ගැනීමත් සමගයි. 

          1970 පමන වනතුරු ඩෙනිම් ජින්ස් වලට සමාජ පිළි ගැනීමක් ලැබෙන්නෙ නෑ. ඩෙනිම සලකන්නේ කම්කරුවන්ගේ , ගොපල්ලන්ගේ වැඩට අඳින ඇඳුමක් විදිහට පමනයි. ඩෙනිම් ජින්ස් ඇඳගෙන පැමිනෙන අයට වැදගත් මහත්වරුන්ගේ උත්සව වලට හෝටල් වලට ඇතුල් වෙන්න වත් අවසර ලැබෙනෙ නෑ.
වර්තමානයේ ඩෙනිම් ජීන්ස් සහ ඩෙනිම් රෙදි ආශ්‍රිතව නිෂ්පාදනය වෙන ඇඟලුම් විලාසිතා ලෝකයට නැතුවම බැරි අංගයක් වෙලා. විවිධ වර්ණයෙන් විවිධ මෝස්තරයෙන් ඝනකම්, තුනී මෙන්ම ඇදෙන සුළු රෙදි වලින්ද වර්තමානයේ ඩෙනිම් නිර්මාණය වෙනවා. 1873 සිටම කාලයේ තාලයට අලුත් වෙමිනි වෙමින් පැමිනි ඩෙනිම් ජින්ස් වලට ඇති ඉල්ලුම හා කැමැත්ත තව බොහෝ කාලයක් තිබේවි

4 comments: