Monday, April 6, 2020

ගැලීලියෝ ගැලීලි

#ගැලීලියෝ_ගැලීලි
           ගැලීලියෝ ගැලීලි ඉතාලි ජාතික භෞතික ව්ද්‍යඥයෙක් හා තාරකා විද්‍යාඥයෙකි. ඔහු 1564 පෙබරවාරි 15 වන දින පීසා හි උපත ලැබීය. ගැලීලියෝ ගේ පියා වින්සෙන්සෝ සුප්‍රසිද්ධ සංගීඥයෙකි. වින්සෙන්සෝට සිය පුතා වෛද්‍යවරයකු වෙනවා දකින්නට උවමනාවිය.
                  1581 දී ගැලීලියෝව වෛද්‍ය විද්‍යාව හැදෑරීම සඳහා පීසා විශ්ව විද්‍යාලයයට යවන ලදී. විශ්ව විද්‍යාල ශිෂ්‍යයෙකුව සිටියදී ගැලීලියෝ ගණිතය පිළිබඳ උපදේශකයකු වීමට විශ්ව විද්‍යාලයෙන් පිට වීමට ඉඩදෙන ලෙස තම පියාට ඒත්තු ගැන්වීමට ඔහුට හැකි විය. පසුව ඔහු ගණිතය පිළිබඳ මහාචාර්යවරයෙකු බවට පත්විය.
              1609 දී ගැලීලියෝ ස්පයිග්ලාස් සොයාගත් අතර එය දුරස්ථ වස්තූන් සමීපව පෙනෙනෙ උපකරණයකි. ගැලීලියෝ සිය ගණිත දැනුම හා තාක්ෂණික කුසලතා උපයෝගී කරගනිමින් ස්පයිග්ලාස් දියුණු කර දුරේක්ෂය තැනීය. එම වර්ෂයේම දුරේක්ෂයකින් චන්ද්‍රයා දෙස බලා තාරකා විද්‍යාව සොයාගත් පුද්ගලයා බවට පත්විය.
               චන්ද්‍රයා සුමට නොවන නමුත් කඳු හා වළවල් සහිත බව ඔහු සොයාගත්තේය. පසුව ඔහු බ්‍රහස්පතී ග්‍රහයා වටා ගමන් කරන චන්ද්‍රයන් හතරක් සොයා ගැනීමට, සිකුරු ග්‍රහයාගේ අවධීන් නිරීක්ෂණය කිරීමට සහ සූර්යයා වටා හිරු එළිය අධ්‍යයනය කිරීමට අලුතෙන් නිර්මාණය කරන ලද දුරේක්ෂය භාවිතා කළේය.
                   ගැලීලියෝගේ නිරික්ෂණ මගින් පෘථිවිය සහ අනෙකුත් සියලුම ග්‍රහලෝක සූර්‍යයා වටා කැරකෙන බවට කොපර්නිකස්ගේ න්‍යාය කෙරෙහි ඔහුගේ විශ්වාසය ශක්තිමත් විය. ගැලීලියෝගේ කාලයේ බොහෝ දෙනා විශ්වාස කළේ පෘථිවිය විශ්වයේ කේනද්‍රය බවත් සූර්‍යා හා ග්‍රහලෝක ඒ වටා භ්‍රමණය වන බවත්ය. ගැලීලියෝගේ කාලයේ ඉතා බලවත් වූ කතෝලික පල්ලිය භූ කේන්ද්‍රීය හෝ පෘථිවිය කේන්ද්‍ර කරගත් විශ්වයක් පිළිබඳ න්‍යායට දැඩි ලෙස සහය දැක්වීය.
                 ගැලීලියෝ සිය තාරකා විද්‍යාත්මක සොයා ගැනීම් සහ සූර්‍ය කේන්ද්‍රීය විශ්වයක් පිළිබඳ ඔහුගේ විශ්වාසය පිළිබඳ ලිපි පළ කිරීමට පටන් ගත් පසු, රෝමයට කැඳවනු ලැබුවේ, විමර්ශනය ( කතෝලික පල්ලියේ නීති ආයතනය) මගින් ඔහුට එරෙහිව ඉදිරිපත් කරන ලද චෝදනා වලට පිළිතුරු දීමටය.
            1616 මුල් භාගයේදී ගැලීලියෝ පල්ලියේ ඉගැන්වීම් වලට විරුද්ධවූ මිත්‍යාදුෂ්ටිකයෙකු යැයි චෝදනා කරන ලදී. මිත්‍යාදුෂ්ටිය අපරාධයක් වූ අතර සමහර මිනිසුන්ට මරණ දඬුවමද නියම විය. ගැලීලියෝ මිථ්‍යාදෘෂ්ටික චෝදනා වලින් නිදහස් වූ නමුත් පෘථිවිය සූර්‍යයා වටා ගමන් කරන බවට ඔහුගේ විශ්වාසය තවදුරටත් ප්‍රසිද්ධියේ ප්‍රකාශ නොකළ යුතු බව ඔහුට දන්වන ලදී. ගැලීලියෝ තාරකා විද්‍යාව පිළිබඳ සිය අධ්‍යයනය දිගටම කරගෙන ගිය අතර සියලු ග්‍රහලෝක සූර්‍යා වටා භ්‍රමණය වන බව වඩ වඩාත් ඒත්තු ගියේය. 1632 දී ඔහු පොතක් ප්‍රකාශයට පත් කළ අතර කොපර්නිකස්ගේ සූර්‍ය කේන්ද්‍රීය න්‍යාය නිවැරැදි බව ප්‍රකාශ කළේය.
             ගැලීලියෝ නැවත වරක් විමර්ශනයට කැඳවනු ලැබූ අතර එවර මිත්‍යාදුෂ්ටිකය සම්භන්ධයෙන් වැරදිකරු විය. 1633 දී ගැලීලියෝට ජීවිතාන්තය දක්වා සිර දඬුවම් නියමවිය.  ඔහුගේ වයස සහ දුර්වල සෞඛ්‍ය තත්ත්වය හේතුවෙන් ඔහුව නිවාස අඩස්සියට පත්කරන ලදී. ගැලීලියෝ 1642 ජනවාරි 8 දින මෙළොවින් සමුගත්තේය.

1 comment: